Jessica Hebly – Het perfecte kind
Onze kinderen behoren tot de gelukkigste ter wereld volgens onderzoek van WHO, maar onder de glanzende vernislaag schuilt emotioneel ongemak. Eén op de vijf kinderen heeft emotionele problemen en de helft van de jongeren heeft last van psychosomatische klachten. Kinderen voelen zich angstig en onzeker. Eén op de drie twintigers krijgt een burn-out en het aantal depressie en zelfdodingen stijgt. Er is hier dus sprake van een contradictie.
Psychologen onderzoeken probleemgedrag van kinderen, brengen het in kaart en stellen (eventueel) een diagnose. Vervolgens geven ze aanwijzingen om met het gedrag om te gaan voor kind en omgeving.
Coaches kijken juist naar wat wel goed gaat en wat nodig is om weer positieve beweging te krijgen in de negatieve cirkel die ontstaat rondom het kind (school, gezin ook betrekken).
Doel: kind laten worden/zijn wie het in wezen is, met al zijn eigen kwaliteiten, uniek en authentiek.
Het allerbelangrijkste wat ze daarvoor nodig hebben is ons vertrouwen en onze erkenning/liefde. Dit boek is bedoeld om opvoeders te ondersteunen in de ontwikkeling van kinderen.
Hoofdstuk 1 – Hoe slim is jouw kind?
Veel kinderen in Nederland hebben een hoog IQ, mar dat is geen garantie voor geluk. Uit onderzoek is gebleken dat er een direct verband bestaat tussen hoe we ons voelen en hoe we ons gedragen. Als kinderen zich prettig voelen, gedragen ze zich ook prettig. Je goed voelen heeft niets te maken met je verstandelijke vermogens maar wel met je emotionele welbevinden.
Denkstrategie
We hebben twee hersenhelften; de rechter hersenhelft is gefocust op het produceren van creatieve output zoals verbanden leggen, probleem oplossen, reflecteren, ervaren, fantasie ontwikkelen(groei mindset).
De linker hersenhelft is gefocust op het produceren van goede-antwoorden-output. Rechtlijnig, logisch denken, meten, oordelen, informatie en kennis vergaren(fixed mindset).
In het transformatietijdperk waarin we nu zitten, waarin de wereld zo snel verandert, zijn andere vaardigheden nodig. In plaats van het herhalen van ‘oude’ reproduceerbare kennis is er behoefte aan meer zingeving, aan creatief denken; nieuwe ideeën ontwikkelen om zo tot nieuw—weten te komen.
In deze tijd is het waardevol te ontdekken wie je bent, en wat jouw talenten zijn. Authentiek zijn en zelfsturend worden. Ervaren, durven experimenteren, ontdekken en innoveren. Dit train je met creatieve vakken, de rechterhersenhelft ontwikkelen.
Het huidige onderwijs traint vooral de linkerhersenhelft waardoor veel kinderen een hoger verbaal (taaldenken) IQ hebben dan performaal (executieve functies: hersenprocessen die ons gedrag sturen). Het is nodig dat dit gaat veranderen!
Meervoudige intelligentie van Gardner
Gardner gaat uit van acht intelligenties. Het gaat er niet om hoe intelligent je bent maar hoe je intelligent bij. Ieder mens heeft verschillende soorten slimheid; verbaal, mathematisch, visueel, ritmisch, kinesthetisch, naturalistisch, interpersoonlijk en intrapersoonlijk.
Het zou zo mooi zijn als kinderen in het onderwijs mogelijkheden zouden krijgen om hun eigen kwaliteiten, talenten en intelligenties te ontdekken en ontwikkelen. Het is belangrijk vooral te leren vanuit talenten (=matchen) maar er moet ook aandacht zijn voor dingen waarin het kind minder goed is (=stretchen) want daarmee leert het doorzetten en omgaan met frustratie. Daarnaast dienen levenslessen een centrale plek te krijgen in het onderwijs.
Hoofdstuk 2 – Emotionele intelligentie
Hoe ga je met emoties van jezelf en anderen om. Hoe reageer je (emotioneel) op bepaalde situaties en kun je je inleven. Een hoog EQ wordt in verband gebracht met welbevinden en maatschappelijk succes. Onze cultuur is echter vooral rationeel maar emoties zijn heel belangrijk. Het zijn richting aangevers. Ze geven aan hoe je als persoon het leven beleeft, wat voor jou goed voelt en wat niet. Er bestaan zes basisemoties: vreugde, verdriet, angst, woede, verbazing en afschuw. Bij jonge kinderen hebben we het over de 4 B’s: blij, boos, bang, bedroefd.
Gevoelens en emoties
Gevoelens komen van binnenuit, je intuïtie, een voorgevoel vanuit innerlijk weten terwijl emoties hevige gevoelens zijn die ontstaan door situaties van buitenaf. Je reageert op een externe prikkel. Emoties gaan gepaard met lichamelijke sensaties en kunnen positief en negatief zijn.
Kinderen moeten leren om te gaan met emoties. Om als mens een gezonde emotionele groei door te maken, hebben we de ander nodig.
Wat heeft een kind te leren als het om emoties gaat?
In 4 stappen leren kinderen omgaan met emoties
1. Herkennen – wat is dit gevoel in mijn lijf? Is het prettig of niet? Je ouders leren je onder woorden brengen waarom je je zo voelt. Zo leert een kind zichzelf beter kennen.
2. Benoemen – door van jongs af aan gevoelens te benoemen ontstaat een grote woordenschat en nuances in verschillende emoties. Zo kan een kind zich ook duidelijker maken ten opzichte van de ander.
3. Accepteren – Pas als wij emoties erkennen en accepteren , kunnen zij dat zelf ook. Het leert dat emoties er mogen zijn. Het handelt dan op grond van het ervaren gevoel op een voor hem goede manier. Ontkenning maakt kinderen verward. Ze zullen dan hun emotie niet meer durven uiten of een andere emotie uiten dan ze eigenlijk voelen.
4. Uiten – zowel verbaal als non-verbaal. Uiten is belangrijk omdat ze daardoor ook losgelaten en verwerkt kunnen worden. Emoties niet uiten zorgt voor stress; spanning in het lichaam die niet wordt ontladen blijft in het lichaam zitten en kan je letterlijk ziek maken en is de oorzaak van gedragsproblemen.
Je helpt kinderen niet door nare emoties snel weg te poetsen of voor ze op te lossen. Luister en kijk welke behoefte eronder zit en laat ze ervaren dat het er mag zijn. Kinderen willen gehoord en erkend worden in hun emoties. De oplossing zit in erkenning. Dan vindt het kind vaak rust en/of een eigen oplossing.
Hoe kunnen we emoties op een gezonde manier uiten?
Veel jonge kinderen huilen en dat is goed, want dat is een vorm van spanning ontladen. Zeg: huil maar even, het is ok.
Iets oudere kinderen kunnen spanning ontladen via sport en bewegen, door schilderen, schrijven of de natuur in gaan. Kinderen moeten nog ontdekken wat voor hen helpend kan zijn om tot rust te komen. Help ze door alle mogelijkheden samen met ze ontdekken.
Daarnaast help je kinderen door ze te leren hoe ze emoties moeten verwoorden. Dit helpt ze beter te communiceren en bevordert het welbevinden. Zo vergroten ze ook hun zelfkennis en inlevingsvermogen. Gevoelens wegstoppen bouwt spanning op die je letterlijk ziek kan maken.
Verslavingen zijn ook vaak het gevolg van slecht kunnen omgaan met emoties.
Waarvoor hebben we eigenlijk emoties?
Emoties geven feedback op gedachten die je zojuist had. Ze triggeren iets in jou in het NU. Je hebt emoties en ze zijn altijd in beweging. Niet alles wat je denkt is waar. Als je leert je gedachten te onderzoeken, ervaar je dat je gedachten je gevoelens kunnen veranderen. Negatieve gedachten en overtuigingen kun je ombuigen door vragen te stellen: is het waar? Klopt het? Je mag fouten maken en iets NOG niet kunnen is prima.
G-schema
Je onderzoekt of bij een bepaalde gebeurtenis gedachten kloppend en/of realistisch waren en hun invloed op jouw gevoelens en gedrag. We hebben allemaal een aantal kerngedachten over onszelf en onze omgeving. Die ontdek je met G-schema’s. Zo word je je bewust van niet-helpende gedachten en kun je jezelf trainen in het ombuigen van negatieve gedachten naar meer positieve opbouwende gedachten die je wél helpen. Als kinderen moeite hebben hun gevoelens concreet te maken kun je dit doen aan de hand van de 4 B’s: boos, bang, blij en bedroefd.
Boosheid dient als bewaking van je grenzen. Het beschermt je kwetsbare deel en treedt op als je grenzen worden overschreden en je onmacht of frustratie ervaart.
Angst brengt ons in beweging naar veiligheid. Maakt alert en waarschuwt voor gevaar. Angst moet eruit, bij onderdrukking wordt het alleen maar groter.
Blijdschap zorgt voor levenslust. Het laadt je op en ontlaadt spanningen.
Verdriet helpt verlies te verwerken en behoefte van steun aan te geven. Het werkt ook ontladend bij spanning en overprikkeling. Het geeft opluchting en verlichting. Het moet doorleeft en verwerkt worden.
Inzichtelijk wordt dat je op grond van andere gedachten hele andere emoties voelt in dezelfde situatie. Woorden als nooit, altijd, overal en niemand zijn niet helpend en realistisch. Is het waar? Hoe zou ik me gedragen als het waar is? En als ik het omkeer? Hoe gedraag ik me dan? Door inzicht te krijgen en niet-helpende gedachten te vervangen voor helpende zul je je beter voelen en groeien als persoon.
Fixed mindset en growth mindset
Het geheel van overtuigingen wat bewust en onbewust je gedrag bepaalt heet een mindset. Ze sturen je emoties en gedrag. Als je je meer bewust kun maken, heb je ruimte ze te veranderen. Mensen met een fixed mindset denken niet te kunnen veranderen, gaan uitdagingen uit de weg, voorkomen fouten maken en haken snel af.
Mensen met een growth mindset gaan uitdagingen aan, zijn niet bang te falen en hebben een grotere sociale intelligentie en geloven dat iedereen kan veranderen. Kennis over de werking van het brein (plasticiteit en aanleggen nieuwe hersenpaden) kan bijdragen aan verandering van de mindset. Het brein is als een spier die je kunt trainen in gewenst gedrag. Oude overtuigingen zijn niet ineens weg maar nieuwe krijgen een plaatsje. Door te oefenen worden ze steeds sterker.
Emoties als navigatiesysteem
We willen als mens graag in balans zijn. Balans ontstaat alleen in beweging. Alle emoties hebben een tegenpool. Tegenover onrust hoort rust. Tegenover spanning ontspanning. Je bent steeds aan het balanceren tussen tegenpolen. Hoe beter je dit lukt, hoe meer je je in balans voelt. Dit leidt zelfs tot een betere gezondheid. Burn-outs zijn het gevolg van mensen die emotioneel uit balans zijn geraakt. We zitten te veel in ons hoofd, onze ratio en kunnen daardoor niet goed meer voelen. Zo raken we uit balans en als dat stuctureel is, bouwt zich spanning op die tot burn-out leidt.
Volwassenen dienen voor te leven hoe we op een gezonde manier emoties herkennen, accepteren en uiten. Communiceren waar je behoefte aan hebt is heel belangrijk. Niet kortaf reageren als je gespannen bent maar benoemen wat je nodig hebt: ruimte, beweging, een knuffel, begrip, frisse lucht, etc. Kinderen spiegelen haarfijn jouw non-verbale signalen. Als je negatieve emoties hebt maar ze niet uitspreekt reflecteren ze haarfijn jouw weggestopte gevoel. Wat je niet wilt zijn, ben je vaak dubbel.
Wees eerlijk hoe je je voelt en je zult versteld staan hoe kinderen je willen helpen. Wees congruent. Doe je dat niet, dan ontstaat ruis. Help je kind door je zelf bewust te zijn van je eigen emoties en laat zien dat je daar op een juiste manier mee omgaat. Voordoen is de beste manier van aanleren van gedrag. Tijd en aandacht, luisteren zonder oordeel en werkelijke troost en veiligheid bieden je kind het vertrouwen hun emoties te uiten.
Wat zeg je tegen je huilende kleuter?
We denken dat we helpen door te zeggen: het valt wel mee, doe maar rustig. Maar daarmee maak je het drama alleen maar erger. Onderdrukte gevoelens hoepen zich op en komen er vaak later sterker alsnog uit.
Help je kind door zijn gevoel te erkennen en de behoefte die eronder zit te benoemen als die niet kan worden vervuld. Dat is meestal voldoende. Ze voelen zich dan gezien en gehoord en de negatieve lading neemt met 80 % af. Als het begrepen wordt, kan het de situatie beter accepteren. Het geeft rust waardoor het tot een eigen oplossing kan komen.
Dus niet: hier gelden nou eenmaal deze regels, maar… vind je het oneerlijk dat jij minder mag schermen? Dat snap ik wel. Ik begrijp dat je dat moeilijk vindt. Oor het te erkennen leer je het woorden geven aan zijn gevoelens, waardoor hij zichzelf en zijn behoeften beter gaat begrijpen en meer empathisch vermogen ontwikkeld. Er ontstaat wederzijds begrip.
Hoofdstuk 3 – basisbehoeften
Ieder mens heeft basisbehoeften en doel van de opvoeding is dat aan deze behoeften wordt voldaan.
Veiligheid en verbondenheid – slapen, eten, drinken, fysiek contact en emotionele vebinding
Autonomie, competentie – weten wie je bent en wat je kunt.
Realistische grenzen – Zonder grenzen is de wereld onvoorspelbaar en angstig.
Zelfexpressie – respect en waardering voor unieke talenten, stijl en creativiteit geeft hiertoe ruimte.
Spontaniteit en spel – spel zorgt voor emoties en behoeften uiten en een gezonde ontwikkeling.
Als basisbehoeften onvervuld blijven ontstaan disfunctionele schema’s zoals wantrouwen, schaamte, incompetentie, onderwerping, zelfopoffering, negativiteit, veeleisendheid etc. Deze belemmeren het aangaan van gezonde relaties. Met tijd, geduld, oefening en vertrouwen kun je ze wel opsporen en veranderen in meer functionele schema’s.
Juiste voorwaarden
Ouders willen alles perfect plannen voor hun kinderen. Hiermee creëren ze grote druk bij zichzelf en de kinderen. Ze hoeven niets te kneden, alleen de juiste voorwaarden te scheppen. Ontdek wat elk kind nodig heeft en geef hem daarvoor tijd en ruimte.
Wees je als ouder bewust van je eigen patronen. Welke wil je doorgeven en welke juist niet. Als we niet leren luisteren naar onszelf en daarnaar handelen, met respect voor jezelf en de ander, lopen we vast. Kinderen kunnen je feilloos spiegelen. Ben je gejaagd? Dan zijn je kinderen ook heel druk. Voel je je onzeker, dan voelt hij dat ook. Hoe je ouders jouw hebben opgevoed zit ook in jou, onbewust kopieer je hun rol.
Ingrijpende situaties als oorlog, misbruik, overlijden en echtscheiding veroorzaken diep weggestopte nooit verwerkte emoties. Verdriet, angst en boosheid die altijd in het lijf aanwezig blijven, in het systeem, van generatie op generatie. Diepe nare emoties draag je dan mee in je DNA. Als je moe bent geven die weggestopte emoties lading aan je boodschap, zonder dat je dat bedoelt. We reageren heftiger dan we zouden willen, meestal onbewust. Bewustwording kan zorgen voor positieve verschuiving in je systeem, maar ook familieopstellingen kunnen hierbij helpen zodat je met meer compassie naar jezelf en anderen kunt kijken.
Niemand is perfect en iedereen doet het beste wat hij kan, binnen zijn eigen mogelijkheden. De confrontatie met ballast uit het verleden is een kans in het NU om dit negatieve patroon te doorbreken. Als jij het verandert, help je daarmee ook je kinderen. Wat mag er bij joou nog geheeld worden?
Hoofdstuk 4 – vertrouwen en zelfvertrouwen
Kinderen kunnen pas leren als ze vertrouwen ervaren. Zonder vertrouwen stagneert de ontwikkeling. Vertrouwen is geloof in het goede. En vertrouw op de Bron, liefde/ levenskracht/ de essentiële energie van het universum. Wat je aandacht geeft groeit. Het wordt tijd dat we weer gaan voelen.
Vertrouwen is gebaseerd op 4 pijlers die ook voor de opvoeding van wezenlijk belang zijn.
Betrokkenheid – Geef je onverdeelde aandacht? Gedragsproblemen ontstaan vaak bij tekort aan verbinding, aan interesse in de dingen die hen bezighouden, hun gevoelens, gedachten en behoeften
Duidelijkheid – Wees congruent; wat je zegt, denkt en doet moet kloppen. Stel heldere kaders. Duidelijke waarden in plaats van strikte regels. Gezondheid, eerlijkheid, verantwoordelijkheid, respect, vriendschap, vrijheid etc.
Kwetsbaarheid – Wees open en eerlijk over je gevoelens en emoties. Mogen je negatieve emoties er ook zijn? Kinderen spiegelen jouw gedrag. Durf je kwetsbaarheid te tonen
Openheid – durf te laten zien wie je werkelijk bent. Kinderen durven zich pas open te stellen als jij dat eerst hebt gedaan. Dan is er pas genoeg vertrouwen.
Zelfvertrouwen houdt in dat je een positief realistisch beeld hebt van jezelf en je situatie. Je accepteert jezelf zoals je bent en hebt vertrouwen in je capaciteiten. Je hebt geen goedkeuring van anderen nodig om besluiten te nemen en vertrouwt op je eigen ideeën. De mate van zelfvertrouwen heeft invloed op het aangaan van relaties en op leren en groeien. Het ontstaat in contact met anderen. Kritische, veeleisende of overbeschermende ouders perken de natuurlijke drang tot groei van hun kinderen in.
Hoe kun je als ouder het zelfvertrouwen van je kind vergroten?
Luister naar hun verhaal en geef niet meteen je mening. Ontwikkel begrip, wees vriendelijk en open. Kinderen spiegelen je vanzelf. Leef ze voor wat je wilt dat ze doen. Oefening baart kunst en doorzetten wordt beloond. Erken negatieve emoties en moedig aan om door te zetten als er iets mislukt. Kinderen waarvan de gevoelens worden erkent worden geen watjes maar juist sterke, authentieke, empathische mensen. Ze staan dichter bij zichzelf en zijn socialer.
Hoofdstuk 5 – veerkracht
Mentale en emotionele veerkracht is het vermogen flexibel om te gaan met tegenslag, verandering en stress. Je kunt dan sterk, toekomstgericht en positief blijven. Je communiceert effectief, legt gemakkelijk contact, staat open voor kritiek, zoekt oplossingen en gelooft in groei en succes. Je zoekt zingeving en bent gemotiveerd goed te doen, voor jezelf en anderen. Je veert terug na moeilijke situaties naar je gewone of zelfs betere zelf. Positieve emoties versterken veerkracht.
Echter als je negatieve gevoelens onderdrukt werkt het averechts. Het gaat weer om dde beweging, het balanceren tussen donker en licht, verdriet en blijdschap. Toelaten, ervaren en verwerken van nare emoties laat spanning in je lijf los en heft blokkades op. Je kunt alleen krachtig zijn als je ook je kwetsbaarheid toont.
Hoe ontwikkel je veerkracht?
– zorg goed voor jezelf: gezond eten, bewegen, voldoende slaap en ontspanning.
– bewaak je energiepeil en vul tijdig aan met natuur, bewegen, muziek, meditatie, etc
– schrijf je zorgen van je af in een dagboekje. Dat kalmeert je brein
– tel je zegeningen, geef het positieve aandacht- wees dankbaar, optimistisch en doe leuke dingen.
– is het belangrijk en heb ik er invloed op? Bij 2 x ja ga je doelen stellen, of laat los en accepteer.
– durf hulp te vragen, weet waar je goed in bent en waar anderen beter in zijn.
– laat negatieve emoties los, wrok en somberheid maken je ziek.
Ik-kracht
Dit is de authentieke zelfkracht die je bij je geboorte meekrijgt. Je voelt hem door je hele lijf en hij zet je aan tot buitengewone prestaties. Basiskracht, oersterk. Iedereen heeft hem maar niet iedereen weet hem te gebruiken. Het kan zijn weggestopt uit angst voor de gevolgen, het onbekende. Leer kinderen aandacht te besteden aan emotionele ontwikkeling en zelfkennis om zo hun ik-kracht te ervaren en intact te houden. Het versterken en ontwikkelen van je eigen talenten versterkt ook je ik-kracht. Houd in gedachten dat jij en je kind niet hetzelfde zijn en dus ook niet dezelfde behoeften hebben. Het kind is geen verlengstuk van jou. Geef je kind vrijheid te zijn en worden wie hij in wezen is. Dat is voorwaarde voor zijn welbevinden en geluk.
In de prestatiemaatschappij vergelijken we ons constant met elkaar, ook met onszelf trouwens. Daar hoort ook frustratie bij als anderen beter zijn, of iets mislukt. Omgaan met teleurstellingen leren kinderen door hun doorzettingsvermogen te prijzen (geef complimenten op het proces) en te erkennen dat de nare gevoelens er mogen zijn. Wij ‘curling-ouders’ geloven dat alles leuk moet zijn voor onze kinderen. Daarmee helpen we ze niet. Gepamper staat de ontwikkeling van kinderen in de weg. We ontnemen ze kansen om fouten te maken, te leren en te groeien.
Hoofdstuk 6 – positieve communicatie
Soms ben je moe of prikkelbaar aan het eind van een lange dag of drukke week. Je emoties in de hectiek van alledag nemen het over van je verstand. Dat is niet raar in deze hectische maatschappij. Het gebeurt vaak onbewust. Als we ons dit echter bewust worden, kun we gaan oefenen om net iets anders te reageren. Je bent maar een mens en kunt niet altijd het goed doen. Het gaat erom dat je herkent wat je doet en voelt en ervan leert. Vervolgens uit je dat op een opbouwende manier naar je kinderen. Je benoemt je ongewenste gedrag of wat de situatie met je doet en vervolgens hoe je het wel zou willen.
Wat accepteer je wel of niet? Dat hangt af van je persoonlijkheid, hoe tolerant je bent en waardoor je wort getriggerd. Je acceptatielijn is niet statisch maar beweegt op en neer. Afhankelijk van je humeur, de omstandigheden waarin je verkeert. Je hoeft als ouders dus ook niet altijd op één lijn te zitten. Ten koste van alles consequent zijn gaat voorbij aan het feit dat omstandigheden variëren en dat iedereen verschillend van aard is en is dus niet nodig en zelfs niet wenselijk. Het gaat meer om echtheid. Het kind als persoon wordt ten allen tijde geaccepteerd, alleen bepaald gedrag niet. Praat en denk in termen van gedrag. Dan voelen kinderen zich niet afgewezen en zullen ze meer open staan voor je boodschap.
Kinderen hebben inspiratie nodig. Door hen te laten ontdekken waar hun talenten liggen, gaan ze intrinsiek gemotiveerd nieuwe dingen ontdekken, ervaren en beleven vanuit nieuwsgierigheid. Succeservaringen motiveren kinderen om door te zetten.
Kinderen reageren meer op toon dan op boodschap. Probeer dus zo neutraal mogelijk rustig te vertellen welk gedrag je wilt in plaats van wat je niet wilt. Gebruik ik-boodschappen.
Hoofdstuk 7 – kinderen van deze tijd
Veel kinderen (ongeveer 20 %) zijn tegenwoordig hooggevoelig in de snelle, drukke, complexe wereld. Zintuiglijke prikkels komen harder binnen. Hooggevoelige kinderen ervaren emoties dieper en heftiger en hebben moeite met kritiek. Ze streven naar harmonie en voelen zich vaak onbegrepen in de gehaaste wereld.
Het is een evolutionair proces in deze drukke tijd wat zowel veroorzaakt wordt door interne als externe overprikkeling. Om die onrust te ontladen zoeken we zelf manieren: hyperactiviteit, dromerig zijn, ruzie uitlokken, tics in het lichaam, snel en vaak huilen. Er is ook nog eens weinig ruimte voor die gevoeligheid. In dit verandertijdperk wil alles aan het licht komen. Zelfs peuters hebben al driftbuien, stress en slaapproblemen door overprikkeling. We kunnen geen dingen meer onder het tapijt stoppen en de kinderen helpen ons hierbij. Worden de kinderen ook erkend en gezien in hun gevoeligheid?
Zo niet, dan gaan ze afweermachanismen gebruiken zoals onderdrukken of verdringen. Projectie (negatieve in jezelf toeschrijven aan een ander) doen we allen onbewust. Het is een bron van veel conflicten. Het is je blinde vlek. Pas als je je er bewust van wordt kun je het gaan veranderen. Je hebt altijd een keuze. Je keurt gedrag af wat je eigenlijk ook zelf doet of soms zelfs waar je eigenlijk zelf jaloers op bent. Het triggert iets in jou. Herken het, leer ervan en doe er iets mee.
Kinderen zijn heel wijs, innerlijk wijs. Hooggevoeligheid is een onderdeel van de evolutie. Dat wat geleefd wil worden, zal geleefd worden. We worden gedwongen hier begrip, tijd en ruimte voor te gaan nemen. De grootste uitdaging is onze kinderen (en onszelf) te leren omgaan met alle emoties en prikkels, dat we gaan inzien wat ze ons te vertellen hebben en onderzoeken hoe we weer in balans kunnen komen tussen draaglast en draagkracht, thuis, op school en in ons werk.
In de wereld in transitie is verbinding meer dan noodzakelijk. Verbinding met onze eigen kern en van daaruit met de ander. Onvoorwaardelijke, belangeloze liefde en aandacht.
“Door wie ze zijn en door zichzelf te zijn zullen de kinderen van deze tijd op stormachtige wijze alle grote veranderingen op de planeet tot stand brengen.”- Hans Stolp
Het grootste geschenk dat wij als volwassenen kunnen geven is kinderen echt zichzelf te laten zijn. Zij moeten straks leven in een nog zoveel andere wereld dan de wereld van nu. En in wezen zijn zij daar al op voorbereid. Wijzer dan jij en ik. Met een feilloze intuïtie. Daar mogen we als volwassenen en ouders meer op gaan vertrouwen. Op al het goede dat al in onze kinderen aanwezig is. Ze zijn perfect toegerust voor hun eigen ontwikkeling.